Jak uzupełnić szybko potas

W organizmie człowieka znajduje się około 60 pierwiastków. Wiele z nich określanych jest jako składniki mineralne. Łączna ich wartość wynosi mniej więcej 4% całkowitej masy ciała. Dzielą się one na mikro i makroelementy, które są niezbędne organizmowi do prawidłowego funkcjonowania każdego dnia. Niedobory składników mineralnych objawiają się charakterystycznymi symptomami, które zanikają po wyrównaniu ich stężeń m.in. poprzez zdrową dietę. Do czego prowadzi zbyt niskie spożycie potasu oraz jak szybko uzupełnić zapotrzebowanie na ten pierwiastek?

Reklama

Rola potasu w organizmie

Potas gromadzi się przede wszystkim w płynie wewnątrzkomórkowym. Komórki zawierają aż 98% jonów potasu, jakie znajdują się w całym organizmie. Pozostałe 2% znajduje się na zewnątrz komórek.

Dystrybucja jonów potasowych nie jest taka sama w każdej komórce. W komórkach mięśniowych obecnych jest aż 75% kationów potasu, w erytrocytach i wątrobie -7-8%, natomiast pozostałe 18% znajduje się w reszcie tkanek i narządów. Przeciętna zawartość jonów potasu w organizmie człowieka wynosi około 4000 mmol. Za odpowiednią ilość potasu we krwi uważa się wartości oscylujące w granicach 3,5 – 5,0 mmol/l. Bierne wchłanianie potasu z żywności ma miejsce w jelicie cienkim, a wydalanie potasu następuje przez jelita (8%) oraz nerki (92%).

Pierwiastek ten jest elektrolitem, składową pompy sodowo-potasowej, a jego funkcja związana jest głównie z gospodarką wodną organizmu.

Poza tym rolą potasu jest również:

• Regulacja gospodarki wodnej,
• regulacja ciśnienia krwi,
• aktywacja licznych enzymów komórkowych,
• utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej,
• kontrola skurczów i pracy mięśni,
• pobudzenie wydzielania insuliny,
• udział w powstawaniu potencjału spoczynkowego oraz czynnościowego błony komórkowej neuronów,
• stymulacja ciśnienia osmotycznego oraz pH wewnątrz komórek.

Dzienne zapotrzebowanie na potas

Zapotrzebowanie na potas na poziomie wystarczającego spożycia u osób dorosłych, według norm opracowanych dla populacji Polski, wynosi 3500 mg (89,5 mmol). Dla dzieci zapotrzebowanie przeliczane jest wobec ich mniejszej masy ciała.

Zapotrzebowanie na ten pierwiastek wzrasta wraz ze zwiększoną potliwością, pracą fizyczną, przebywaniem w wysokich temperaturach oraz dużą aktywnością fizyczną. Wtedy to następuje wzmożone wydalanie jonów potasu wraz z potem.

Reklama

Niedobór potasu objawy

Niedobór potasu może przejawiać się poprzez:

• Zmniejszenie objętości krwi krążącej,
• zatrzymanie oddawania moczu,
• nadmierne wchłanianie zwrotne chlorków,
• zaburzenia wchłaniania zwrotnego sodu,
• ogólne osłabienie organizmu,
• zaburzenia rytmu serca, kołatanie serca
• zaparcia (w ciężkich przypadkach prowadzi nawet do niedrożności porażennej jelit),
• osłabienie mięśni (a nawet rabdomioliza, zwana również rozpadem mięśni, bóle mięśni, obrzęki kończyn),
• zaburzenia neurologiczne (apatia, uczucie drętwienia lub mrowienia skóry, nadpobudliwość nerwowa),
• nadmierne pocenie.

Ciężki niedobór potasu w organizmie

Niedobór potasu wykazuje pewne objawy, które nie zależą wyłącznie od wartości poziomu potasu we krwi i nasilenia zaburzenia, ale głównie od szybkości wzrostu hipokaliemii. Dynamicznie i szybko rozwijającą się może cechować się burzliwym obrazem klinicznym oraz doprowadzić do zagrażających zdrowiu konsekwencji, a nawet śmierci. Długotrwały, niewielki i powoli narastający niedobór potasu, nie musi objawiać się charakterystycznymi symptomami.

W czym jest potas — źródła potasu

Potas można spotkać zarówno w produktach pochodzenia zwierzęcego, jak i tych, które są pochodzenia roślinnego. Mimo wszystko produkty roślinne cechują się większą gęstością odżywczą. Podczas podaży potasu z pożywienia, pierwiastek ten rozpuszcza się w górnych odcinkach przewodu pokarmowego, a kolejno jest absorbowany w jelicie cienkim. Potas wydalany jest w 90 procentach przez nerki, w 10 wraz ze stolcem, a pozostałe ilości organizm traci wraz z potem.

W jakich produktach jest potasu

Dobrym źródłem potasu w diecie są:

• Świeże warzywa, warzywa strączkowe (głównie ziemniaki, pomidor, czerwona soczewica, soja),
• pistacje, migdały, orzechy laskowe, pestki dyni,
• owoce (morele suszone),
• kakao,
• produkty mięsne (wieprzowina, pierś z indyka),
• produkty zbożowe (otręby pszenne, płatki owsiane, chleb, bułki i wyroby piekarnicze),
• ryby (halibut),
• mleko i jogurt naturalny.

Co wypłukuje potas

Niedobór potasu w naszym organizmie może być spowodowany przez:

• Nadmierną potliwość — wraz z utratą wody, organizm traci także sporą ilość elektrolitów, co sprawia, że stężenie potasu w ustroju maleje.
• Stres — uaktywnia on produkcję hormonu o nazwie aldosteron, który w nadmiernych ilościach przyczynia się do wydalania pewnych ilości potasu z moczem, powodując jego niedobór w organizmie.
• Alkohol i kawa — to kolejne dwa produkty, które poprzez swoje działanie moczopędne przyczyniają się do zwiększonego wydalania potasu.
• Słodycze (głównie cukier) – trawienie rafinowanego cukru, który obecny jest w słodyczach, to dość ciężki proces, który wymaga zużycia cennych zasobów organizmu — w tym również potasu.
• Sól — spożywanie sporych ilości tego produktu wywiera negatywny wpływ na gospodarkę potasową, doprowadzając do wydalania go z moczem, a w konsekwencji powodując niedobór potasu.
• Leki — stosowane w nadmiernych dawkach oraz bez zaleceń medycznych mogą skutkować odwodnieniem i utratą elektrolitów, w tym potasu. Szczególnym zagrożeniem jest stosowanie leków moczopędnych.
• Niedobór magnezu — z racji, że pierwiastek ten bierze udział w transporcie elektrolitów przez błony komórkowe, jego niewystarczająca ilość może powodować także niedobór potasu.

Reklama

Kiedy brać potas — suplementacja potasu

W związku z faktem, iż bardzo duża ilość pokarmów zawiera spore ilości potasu, jego suplementacja przy pomocy specjalnych preparatów nie jest czymś koniecznym. Co istotne, przyjmowanie tego pierwiastka w formie suplementu powinno być zawsze przeprowadzone pod kontrolą lekarza. Bardzo łatwo jest przejść od stanu niedoboru do sytuacji, w której stężenie potasu w organizmie jest za wysokie. Suplementacja przeprowadzana jest przeważnie w przypadku wymiotów lub przewlekłej biegunki, a to dlatego, że wtedy następuje szybkie usunięcie potasu wraz z treściami pokarmowymi. Co więcej, podaż potasu w formie suplementu rekomendowana jest również w przypadku cukrzycy, jak i stosowania leków nasercowych lub moczopędnych.

Przeciwwskazaniem do suplementacji potasem są zaburzenia pracy serca, niewydolność nerek oraz inne choroby czy dysfunkcje, które przyczyniają się do jego kumulacji.