Torbiele nerek to przestrzenie płynowe, które ulokowane są w obrębie miąższu. U ponad 90% pacjentów są one łagodnymi przypadkami, w tym niektóre nie wymagają nawet leczenia, a wyłącznie obserwacji i okresowej kontroli. Zdarzają się jednak torbiele złośliwe, w których leczenie chirurgiczne okazuje się niezbędne. Mogą być umiejscowione w jednej nerce lub powstawać obustronnie. Główną metodą diagnostyczną jest USG jamy brzusznej.
ReklamaCo to jest torbiel na nerce
Torbiele to pęcherzyki, które wypełnione są płynem skumulowanym w miąższu nerki. Ich średnica może mieć nawet kilkanaście centymetrów. Można wyróżnić kilka rodzajów torbieli nerek — małe do średnicy 5 cm średnicy przeważnie nie dają żadnych oznak, dopiero większe stanowią przyczynę dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Objawy torbieli nerek obejmują również wielomocz oraz uczucie pełności w jamie brzusznej. Mogą pojawić się także powikłania, takie jak zakażenie torbieli, któremu towarzyszy gorączka. Cechą charakterystyczną może być również powiększenie się obwodu brzucha, która najczęściej spowodowana jest wzrostem liczby torbieli. W takiej sytuacji mogą wystąpić: białkomocz, krwiomocz, bóle brzucha, kamica dróg moczowych oraz bóle okolicy lędźwiowej. Warto zauważyć, że torbiele nerkowe częściej pojawiają się u mężczyzn niż u kobiet.
Uwarunkowania genetyczne torbieli nerek
Istotną kwestią jest zwyrodnienie wielotorbielowate nerek, które jest chorobą genetyczną. W przypadku jej wystąpienia torbielowatość nerek obejmuje korę i rdzeń nerki. Schorzenie to może wystąpić już w okresie niemowlęcym, jednak przeważnie diagnozuje się je pomiędzy dziesiątym a trzydziestym rokiem życia. Może przyczynić się do takich schorzeń jak kamica nerkowa lub schyłkowa niewydolność nerek, która wymaga leczenia nerkozastępczego. Choroba przeważnie przebiega bez symptomów, a jej rozpoznanie odbywa się w pełni przypadkowo w czasie wykonania USG lub innego badania obrazowego. Pierwszymi objawami tej dolegliwości mogą być nadciśnienie tętnicze oraz bóle w okolicy lędźwiowej.
Torbiele wrodzone nerek
Zwyrodnienie wielotorbielowate nerek (torbiele wrodzone nerek) to choroba genetyczna. Jak już wcześniej wspomniano, można spotkać się również z nabytym rodzajem tej przypadłości. Przeważnie wiąże się ona z przewlekłą niewydolnością nerek, zwłaszcza u osób po dializoterapii. Przeważnie nie daje żadnych symptomów, jednak mogą pojawić się bóle w odcinku lędźwiowym, krwiomocz czy kolki nerkowe. Co istotne, nie jest jasne, jakie są powody powstawania takiej niewydolności nerek, a leczenie zazwyczaj nie jest konieczne.
Torbiel korowa nerki
Torbiel korowa nerki jest torbielą, która ulokowana jest w warstwie korowej narządu. Wyróżnia się jej dwa rodzaje: wrodzona (uwarunkowane genetycznie) oraz nabyta torbielowatość nerek. Mogą znajdować się w warstwie rdzennej, czy korowej nerki. Torbiele, które ulokowane są w obwodowych partiach narządu, mogą częściowo wychodzić poza jego granice. Wielokrotnie stwierdzone zostają torbiele proste nerki, które wymagają leczenia. To powszechna dolegliwość, której częstość występowania wzrasta z wiekiem.
ReklamaTorbiele proste nerek
Najczęstszą formą jest torbiel prosta nerki. Przeważnie występuje pojedynczo, nie gając żadnych objawów. Jednak w sytuacji, gdy torbiel jest większa, a więc jej średnica jest większa niż 5 cm, pacjent może odczuwać dolegliwości bólowe po lewej lub prawej stronie brzucha oraz w okolicy lędźwiowej. Czasami pojawiają się również symptomy ze strony układu pokarmowego, jak i również charakterystyczne uczucie ucisku i pełności w jamie brzusznej. Torbiele proste nerek, w związku z brakiem symptomów, mogą przez dłuższy czas nie zostać wykryte.
Jak szybko rośnie torbiel nerki
Torbiele występują prawie u 30% dorosłych osób. Co ciekawe, w miarę starzenia, częstotliwość ich występowania jest coraz większa. Dodatkowo mogą one powiększać się wraz z wiekiem, a tempo tego procesu jest mocno zróżnicowane i zależy od uwarunkowań genetycznych oraz prowadzonego trybu życia.
Torbiel na nerce czy to groźne
Każde ze schorzeń, które związane jest z pojawieniem się torbieli na nerkach, zarówno w obrębie miąższu nerki, jak i w rdzeniu nerki, przebiega nieco inaczej, daje inne symptomy oraz wiąże się z innymi zagrożeniami dla organizmu.
Konieczne w tym przypadku jest rozróżnienie dwóch podstawowych pojęć — wielotorbielowatość nerek oraz rak nerki. Nowotwór tworzy się w momencie, gdy właściwe komórki w nerce przestają prawidłowo funkcjonować i rozrastają się w sposób niekontrolowany. Najczęściej spotykaną formą raka nerki u osób dorosłych jest rak nerkowokomórkowy (RCC), który stanowi około 80-85% guzów w obrębie nerki. Raki, które powstają w miedniczce nerkowej, stanowią jedynie 8% wszystkich przypadków. Z kolei inne, rzadkie guzy obejmują całą resztę. Torbiele nerek to przypadłość, której nie należy lekceważyć. Warto regularnie diagnozować je w celu kontroli w poradniach nefrologicznych.
Jak pozbyć się torbieli na nerce
W większości przypadków, bez względu na to, jakie są przyczyny pojawienia się torbieli na nerkach, wymagają one leczenia chirurgicznego lub farmakologicznego. Rekomendowana jest obserwacja oraz systematyczna kontrola w badaniu przesiewowym, jakim jest USG jamy brzusznej. W przypadku pojawienia się nasilonych dolegliwości bólowych stosuje się leki rozkurczowe i leki przeciwbólowe, natomiast gdy pojawia się krwiomocz, wskazany jest brak wysiłku fizycznego, odpoczynek oraz zapobieganie niedokrwistości (do której tendencje mają przede wszystkim pacjenci dializowani).
Leczenie torbieli nerek
Torbiele nerki zazwyczaj nie wymagają żadnego leczenia, gdyż są one bezobjawowe. Oczywiście rekomenduje się kontrolę lekarską oraz przesiewowe badania USG, jak i również obserwację symptomów współistniejących.
Gdy badanie USG jamy brzusznej wykaże, iż torbiele nabyte lub wrodzone uciskają na sąsiednie narządy, wskazane jest jej nakłucie po to, aby usunąć płyn znajdujący się wewnątrz torbieli. Leczenie operacyjne stosuje się wtedy, gdy doszło do zakażenia zawartości torbieli, krwawienia z niej lub gdy zmiana przyczynia się do utrudnionego odpływu moczu z nerki.
ReklamaW przypadku zwyrodnienia wielotorbielowatego nerek stosuje się leczenie objawowe, którego celem jest łagodzenie symptomów i leczenie powikłań. Wielokrotnie w przebiegu schorzenia następuje rozwój przewlekłej niewydolności nerek, która jest konsekwencją uszkodzenia jej funkcji. W takim przypadku stosuje się leczenie farmakologiczne zaburzeń lipidowych i nadciśnienia oraz odpowiednio dostosowaną dietę. Wraz z postępem choroby koniecznością może okazać się włączenie dializoterapii.