Współczesny styl życia sprawia, że coraz więcej ludzi musi zmagać się z dolegliwościami układu pokarmowego. Jednym z najczęściej występujących problemów trawiennych jest zespół jelita drażliwego. Choroba objawia się zaparciami, biegunkami i bólem brzucha. Wprowadzenie odpowiednio dopasowanej diety jest niezbędne, żeby zniwelować dolegliwości. Sprawdź, w jaki sposób można radzić sobie z problemem zespołu jelita drażliwego.
ReklamaCo to jest zespół jelita drażliwego
Chociaż zespół jelita drażliwego (ang. Irritable Bowel Syndrome – IBS) jest najpopularniejszą chorobą układu trawiennego, to dokładne przyczyny jej powstawania nadal pozostają nieustalone. Wiadomo, że u nawet 20% społeczeństwa mogą pojawiać się objawy IBS, u kobiet statystycznie częściej niż wśród mężczyzn. Jaki jest mechanizm przebiegu tej choroby?
IBS bóle brzucha
Pacjenci cierpią na chroniczne bóle brzucha, nasilające się zwłaszcza po posiłku. Układ pokarmowy zaczyna funkcjonować nieregularnie, wywołując nieustanne kłopoty trawienne. Zespół jelita drażliwego może przyjmować, postać biegunkową, zaparciową, albo mieszaną, kiedy oba te objawy występują naprzemiennie. Przyjmowanie niektórych pokarmów i niewłaściwy tryb życia jeszcze bardziej nasilają zaburzenie, które staje się coraz bardziej dokuczliwe, utrudniając normalne funkcjonowanie.
Zespół jelita drażliwego objawy
Osoby z zespołem jelita drażliwego mogą się zmagać z biegunkami, zaparciem, intensywnymi bólami brzucha ustępującymi dopiero po wypróżnieniu, wzdęciami i nudnościami. Wielu pacjentów odczuwa bóle głowy, chroniczne zmęczenie, cierpi na zgagę i nadmierne odbijanie się.
W zespole jelita drażliwego zdarzają się zaburzenia miesiączkowania i częstomocz. W najbardziej dotkliwych przypadkach zdarzają się gorączki, nagła utrata wagi i występowanie krwi w stolcu, należy wtedy jak najszybciej skonsultować swój przypadek ze specjalistą.
Jelito drażliwe dieta
Niestety dotychczas nie został wynaleziony żaden lek pozwalający raz na zawsze pozbyć się zespołu jelita drażliwego. Na szczęście udało się opracować metodę, która często potrafi całkowicie złagodzić objawy tej dolegliwości. W tym celu należy sięgnąć po możliwości, jakie daje leczenie dietą.
Gastrolodzy stwierdzili, że za nasilanie dolegliwości związanych z zespołem jelita drażliwego odpowiadają niektóre pokarmy, których skład ma bardzo niekorzystne działanie na przewód pokarmowy pacjentów. Produkty zawierające substancje dokonujące intensywnej fermentacji bakteryjnej prowadzą do podrażnień jelita grubego. Wybierając dietę dopasowaną do wymagań naszego układu pokarmowego, jesteśmy w stanie uniknąć biegunek i zaparć.
Jelito drażliwe dieta FODMAP
Bardzo skuteczną formą leczenia dietetycznego od lat pozostaje dieta FODMAP. Na czym ona polega? FODMAP to skrót od fermentujące, oli-, di- i monosacharydy oraz poliolie, ten termin grupuje węglowodany łatwo fermentujące i słabo wchłanialne, będące głównym czynnikiem wywołującym objawy ze strony przewodu pokarmowego.
ReklamaW leczeniu zespołu jelita drażliwego konieczne jest sięganie po jak najwięcej produktów o niskim poziomie FODMAP. Nie znaczy to jednak, że trzeba całkowicie wyeliminować wszystkie produkty z kategorii FODMAP, albowiem nie wszystkie z nich mają negatywne działanie dla danego pacjenta. Każda osoba musi samemu zaobserwować które produkty są dla niej bezpieczne i nie nasilają istniejących objawów zespołu jelita drażliwego. W jaki sposób można to zrobić?
Zespół jelita drażliwego — dieta low FODMAP
Leczenie za pomocą diety FODMAP składa się z trzech etapów. Należy zacząć od ograniczenia wszystkich produktów spożywczych o dużej zawartości FODMAP na okres co najmniej czterech tygodni. Jakie to produkty?
Składniki o dużym poziomie FODMAP to między innymi warzywa kapustne, często kojarzone ze skłonnością do wywoływania wzdęć. Kapusta, brokuł, karczochy, kalafior czy brukselka mogą znacząco utrudniać perystaltykę jelit i prowadzić do nadmiaru gazów. Z tego samego powodu należy odstawić nasiona roślin strączkowych. Rozmaite produkty mleczne, pieczywo pszenne, wyroby cukiernicze czy owoce suszone, również obfitują w FODMAP.
Jedzenie low FODMAP
Produkty o niskiej zawartości FODMAP to na przykład pieczywo bezglutenowe — chelb gryczany, niektóre surowe warzywa, mleko migdałowe, płatki owsiane, orzechy makadamia i nasiona słonecznika. Pewne przetwory mleczne jak masło czy długo dojrzewające sery również nie powinny nam zaszkodzić. Istotne jest zwracanie uwagi na nietolerancje pokarmowe. Osoby, u których występuje nietolerancja laktozy, powinny unikać jakichkolwiek produktów zawierających mleko zwierzęce, w zastępstwie spożywając np. mleko sojowe lub mleko owsiane.
Dieta IBS przy zespole jelita drażliwego
Dieta w drugim etapie leczenia ponownie wprowadza dotychczas odstawione produkty. W ten sposób jesteśmy w stanie określić jakie jedzenie jest dla nas bezpieczne w zespole jelita drażliwego. Dietę należy stopniowo rozszerzać o produkty obfitujące w FODMAP, najlepiej raz na trzy dni implementując nowy składnik. Jeżeli po zjedzeniu nie pojawia się ból brzucha, nie czujemy wzdęć i zgagi, możemy uznać, że dany produkt nie będzie wywoływał problemów zdrowotnych.
W trzecim etapie dokonywana jest personalizacja diety, kiedy ułożony zostaje ostateczny jadłospis przestrzegany przez całe życie. Dzięki temu mamy pewność, że żadne jedzenie nie wpłynie negatywnie na nasz układ pokarmowy.
Dieta na chore jelita
Zespół jelita drażliwego to bardzo powszechna dolegliwość, podobnie jak i inne zaburzenia funkcjonowania układu trawiennego. Niezwracanie uwagi na dietę, jedzenie niezdrowej przetworzonej żywności i siedzący tryb życia sprawia, że problemy jelitowe to prawdziwa plaga naszych czasów. W jaki sposób możemy temu przeciwdziałać?
Zbalansowana dieta powinna opierać się na lekkostrawnych produktach, które nasze jelita będą w stanie sprawnie przyswoić. Kluczowe jest regularne spożywanie posiłków. Najlepiej jeść co najmniej pięć niewielkich porcji każdego dnia, w ten sposób jelita będą mogły lepiej poradzić sobie z procesami trawiennymi.
W zależności od tego, jaką formę przyjął zespół jelita drażliwego, dieta powinna dostarczać mniej lub więcej błonnika. Osoby cierpiące na formę zaparciową powinny sięgać po produkty zbożowe w celu przyśpieszenia motoryki jelit. Wobec biegunkowej postaci choroby konieczne jest unikanie składników, które mogą wywoływać nadmierne nagromadzenie płynów w jelicie cienkim.
Zespół jelita nadwrażliwego czego nie jeść
Dla wszystkich osób cierpiących na zespół jelita drażliwego produkty zalecane i w pełni bezpieczne dla ich jelit to te o małej zawartości FODMAP. Dla ułatwienia można przestrzegać zaleceń diety bezglutenowej, która w większości jest zbieżna z dietą low FODMAP. Eliminujemy wtedy produkty, których trawienie wiąże się, ze wzmożoną produkcją dwutlenku węgla, zalegającego potem w jelitach i wywołującego niepożądane dolegliwości.
ReklamaSpersonalizowana dieta IBS
Pamiętaj o właściwej personalizacji swojej diety, zależnie od nasilenia choroby i jej postaci. Produktów dozwolonych w formie zaparciowej zespołu jelita drażliwego nie powinno się spożywać jeżeli cierpimy na biegunki. To na przykład produkty pszenne o bardzo dużej ilości błonnika. Zawsze zalecane jest picie soków owocowych, chociaż najlepsza jest woda mineralna niegazowana, która złagodzi procesy trawienne.