Świerzbem może zarazić się każdy bez względu na wiek, pozycję czy styl życia. Najlepiej więc jak najszybciej pozbyć się pasożyta i ograniczyć świąd, zamiast zastanawiać się nad tym, jak doszło do zarażenia. Sprawdź, który lek na świerzb dostępny jest bez recepty, jak postępować po zarażeniu i dlaczego pasożyt występuje nadal we współczesnym świecie.
Co to jest świerzb?
Świerzb to popularna choroba zakaźna skóry, wywołana przez świerzbowca ludzkiego – mikroskopijnego pasożyta. Po przedostaniu się na ludzkie ciało, roztocze drąży w nim kanaliki, w których składa niewidoczne gołym okiem jaja. Infekcja znana jest od wieków, przy czym obecnie zaraża się nimi znacznie mniejszy odsetek populacji, niż kiedyś. Zdaniem niektórych, ma to związek z rozwojem ludzkiej świadomości odnośnie higieny: w rzeczywistości jednak świerzb może dotknąć nawet osoby czyste i schludne. Pasożyt występuje i będzie występował, bo nawet we współczesnych czasach, nie da się wyeliminować czynników sprzyjających jego namnażaniu. To w pełni normalne! Choroba zdecydowanie nie dotyczy więc wyłącznie patologicznych lub skrajnie biednych środowisk.
ReklamaJak można zarazić się świerzbem?
Do infekcji dochodzi przede wszystkim poprzez bezpośredni kontakt i choć największe ryzyko zakażenia występuje w przypadku współżycia z osobą zakażoną, świerzbowiec może przenieść się na nową ofiarę nawet przez podanie dłoni. Najbardziej narażeni są więc nie tylko hedoniści, ale także: osoby pracujące bezpośrednio z klientem, miłośnicy sportów kontaktowych, opiekujący się chorymi czy towarzyskie dzieci.
W nielicznych przypadkach, do zakażenia się świerzbem może dojść poprzez dotknięcie przedmiotów należących do zakażonego (ręcznik, odzież, zabawki, leki) czy podczas wizyty na basenie, bądź publicznej plaży. Aby ograniczyć ryzyko zakażenia, najlepiej więc po każdej wizycie na kąpielisku korzystać z prysznica dostępnego w placówce, unikając zażywania kąpieli dopiero w domu.
Co ważne – okres wylęgania się świerzbu oscyluje w granicach 2-4 tygodni. W tym okresie, chory pomimo braku objawów może przenosić świerzbowiec na inne osoby z otoczenia.
Objawy świerzbu
Pierwsze objawy, osoba zakażona zauważa dopiero po 2-4 tygodniach od przedostania się świerzbowca na ciało. W tym czasie, na niektórych obszarach skóry pojawia się wysypka, powodująca swędzenie. Choć przypomina zmiany powstałe w wyniku reakcji alergicznych, w rzeczywistości stanowi zbiór kanalików i pęcherzy, wytworzonych przez roztocze.
Wysypka obejmuje najczęściej:
- pachwiny,
- pachy,
- pośladki,
- piersi,
- łokcie,
- łydki i okolice stóp,
- okolice narządów płciowych; zarówno na skórze jak i śluzówkach,
- głowę i szyję – w przypadku dzieci.
Co ważne, zmiany występujące początkowo tylko w jednym obszarze skóry, chory po czasie może zauważyć także na reszcie ciała, pasożyt stopniowo rozwija sieć tuneli i się rozmnaża.
Jak odróżnić świerzb od zwykłej wysypki?
Typowe objawy choroby to:
- Świąd, odczuwalny szczególnie po gorącej kąpieli i nocą,
- występowanie grudek, przekształcających się w pękające pęcherze,
- niewielkie ubytki na skórze,
- rogowacenie naskórka,
- obecność nor świerzbowca, czyli zagłębień widocznych pod mikroskopem bądź silną lupą.
Leczenie świerzbu środkami dostępnymi bez recepty
Po wykryciu pierwszych objawów najrozsądniejszym rozwiązaniem jest konsultacja z lekarzem, jednak zarówno czas oczekiwania na wizytę refundowaną, jak i wysokie koszty wizyty prywatnej, mogą zniechęcać. Z tego powodu, wiele osób decyduje się na pozbycie się zmian skórnych na własną rękę: w końcu każda apteka wyposażona jest także w preparaty bez recepty.
Korzystanie z leków o mniejszych stężeniach substancji czynnych, dostępnych bez recepty, może wydłużyć leczenie jednak przy stosowaniu się do recepty, jest tak samo skuteczne.
W leczeniu zakażonej skóry korzysta się przede wszystkim z produktów o działaniu przeciwgrzybiczym. Po jakie leki zatem udać się do apteki?
Popularne substancje wchodzące w skład popularnych leków dostępnych bez recepty:
- Balsam peruwiański (np. w maści Balsolan),
- Benzoesan benzylu (np. w lekach Cetriscabin, Novoscabin),
- Imidazol (np. w kremie Daktarin),
- Klotrymazol (np. w leku Clotrimazolum),
- Siarka (np. w maści siarkowej).
Leki wykazujące najszybsze widoczne działanie, dostępne tylko na receptę, zawierają m.in krotamiton, permetrynę czy iwermektynę jeśli więc chcesz uniknąć wizyty u lekarza, nie kupisz preparatów zawierających tę substancję.
Wybrany krem lub maść, należy nałożyć sugerując się wskazaniami opisanymi w recepcie. Pamiętaj, że apteka jest miejscem, zatrudniającym wykwalifikowanych specjalistów farmacji: jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, możesz zapytać pracowników apteki o radę i dodatkowe informacje. W trakcie leczenia zastosuj się też do opisanych niżej zaleceń profilaktycznych.
Wspomaganie leczenia świerzbu – zalecenia
Podstawą kuracji, powinny być preparaty zawierające jedną w wymienionych wyżej substancji. Należy pamiętać przy tym, że świerzb, który zniknął z naszego ciała, wciąż może znajdować się w innych miejscach w domu. Koniecznością jest więc dokładne wypranie pościeli, odzieży i ręczników. Dla pewności warto dodatkowo wyprasować wysuszone tkaniny. W trakcie stosowania wybranego produktu przeciwgrzybiczego powinieneś też prać noszoną przez ciebie odzież i bieliznę po każdym użyciu, nie wchodzi w grę ubieranie dwa razy tej samej części odzienia.
ReklamaSkóra powinna być też dokładnie myta jeśli to możliwe, bierz kąpiel dwa razy dziennie, dbając o dokładne namydlenie całego ciała. Jeśli na świerzb zachorowało dziecko, pamiętaj, by dokładnie umyć jego głowę. U najmłodszych, roztocze często atakuje skórę pod włosami. Skóra poddana działaniu preparatów dostępnych w aptece, może być przesuszona i bolesna. Bez obaw możesz więc po zmyciu leku użyć kremu nawilżającego czy żelu aloesowego, dla przywrócenia odpowiedniego nawodnienia skóry.
W czasie choroby ogranicz kontakt z innymi osobami w większości przypadków, konieczne będzie zwolnienie z pracy czy ze szkoły na co najmniej kilka dni. Ze względu na bezpieczeństwo, siedź też z dala od rodziny i zrezygnuj ze współżycia seksualnego: świerzb najłatwiej przenieść drogą płciową. W trakcie leczenia, pary i małżeństwa powinny też spędzać noc w osobnych łóżkach. Choć świerzbowiec ludzki ginie w temperaturze poniżej 15 stopni, nie licz na to, że lodowata kąpiel ci pomoże: zdecydowanie lepiej postawić na środki grzybobójcze i upewnić się, że żadne roztocze nie przeżyje.
Świerzbowiec psi u człowieka – czy naprawdę występuje?
Trudno zliczyć kategorie pasożytów – uogólniając, do świerzbowców różnego rodzaju zaliczamy roztocza z rzędu Acarina. Choć wyróżniamy tzw. świerzbowiec ludzki, króliczy, koci czy psi, to roztocza atakujące głównie zwierzęta, w nielicznych przypadkach przenoszą się także na ludzi. Pupil z zaczerwienioną skórą, pokrytą licznymi bąblami może więc szybko zarazić swojego właściciela. Najlepiej więc po wykryciu zmian u psa (bąble występują najczęściej w okolicy głowy, uszu i pachwin), zadbać o jego leczenie i wprowadzić działania profilaktyczne. Zaleca się upranie i wyprasowanie pościeli, ręczników i odzieży i ograniczenie dotykania zwierzęcia. Nie licz panicznie godzin od kontaktu z zarażonym zwierzęciem: objawy zarażenia mogą być widoczne dopiero po kilku tygodniach.
Jeśli chodzi o leczenie: w przypadku zakażenia się człowieka świerzbowcem psim, postępowanie przebiega tak samo, jak w przypadku zakażenia świerzbowcem ludzkim.
