Mocz oddawany jest średnio od czterech do sześciu razy w ciągu dnia, co sprawia, że łatwo i szybko można spostrzec wszelkie nieprawidłowości w jego zapachu lub barwie. Nagłych zmian moczu nie można ignorować, ponieważ objaw ten może sugerować wystąpienie jednej z chorób układu moczowego.
ReklamaCo oznacza dziwny zapach moczu
W przypadkach, w których mocz pachnie dziwnie, można przypisać ten objaw takim chorobom, jak:
- Cukrzyca;
- kwasica ketonowa;
- choroby wątroby;
- infekcja grzybicza lub bakteryjna pochwy.
Co więcej, brzydka woń moczu, może być spowodowana spożyciem produktów spożywczych zawierających dużą ilość czosnku, szparagów czy orientalnych przypraw.
Nieprzyjemny zapach moczu — przyczyny
Mocz, produkowany w nerkach, przypisywany jest do grupy podstawowych wydzielin organizmu. Zmiany we właściwościach fizykochemicznych moczu mogą wskazywać na zmaganie się z wieloma różnymi chorobami. Analiza podstawowych cech moczu to badanie, które jako jedno z pierwszych wykonywały już osoby zajmujące się medycyną w starożytności. U zdrowego człowieka mocz nie powinien posiadać żadnej woni lub może również charakteryzować się lekko kwaśnym, charakterystycznym zapachem.
Intensywny, o nieprzyjemnej woni mocz może wskazywać na chorobę, jak również być wykładnikiem przyjmowanych pokarmów i stosowanych leków. Do zmiany woni moczu najczęściej przyczynia się spożycie takich produktów jak m.in. czosnek, szparagi czy orientalne przyprawy. Kilkudniowa zmiana zapachu moczu może ustać samoistnie. Jednak w przypadku, gdy dziwny zapach moczu trwa dłużej niż kilka dni, należy skonsultować to z lekarzem. Intensywny zapach moczu może również sugerować odwodnienie. W tym przypadku będzie on bardziej skondensowany, ponieważ w ten sposób organizm stara się zaoszczędzić traconą przez organizm wodę.
Rodzaje dziwnego zapachu moczu
Przeważnie długo utrzymujący się nieprzyjemny zapach moczu sugeruje zaistnienie zaburzeń metabolicznych lub stanów zapalnych układu moczowego.
Rybi zapach moczu
Rybi odór moczu może wykazywać trimetyloaminurię, a więc zespół odoru rybnego. To zaburzenie metaboliczne występuje bardzo rzadko i przyczynia się do wystąpienia niedoboru FMO3 – enzymu uczestniczącego w przekształcaniu trimetyloaminy. Jest to enzym występujący przede wszystkim w rybach.
Słodki zapach moczu
Słodki zapach moczu może mieć dwie różne przyczyny — wszystko zależy od rodzaju woni słodkości. Gdy jest to zapach owoców, może świadczyć o hiperglikemii, a więc o zbyt wysokim poziomie cukru we krwi. Za woń, która przypomina dojrzałe owoce, odpowiada wysokie stężenie cukru w moczu. Natomiast w przypadku, gdy mocz cechuje zapach syropu klonowego lub przypalonego cukru, może to być oznaką choroby syropu klonowego (MUSD). Jest to genetycznie uwarunkowana choroba genetyczna układu nerwowego, w której w organizmie gromadzone są m.in. we krwi i moczu niektóre aminokwasy oraz alfa-ketokwasy.
ReklamaOstry zapach moczu
Ostra woń moczu przypominająca lekko kwaskową woń jabłek to zapach acetonu, który świadczy o cukrzycowej kwasicy ketonowej. W moczu występują ciała ketonowe, których głównym reprezentantem jest właśnie aceton. Wywołują rzadkie zaburzenie metaboliczne tzw. kwasicę metaboliczną, a więc stan zachwiania równowagi kwasowo-zasadowej organizmu.
Zapach amoniaku w moczu
Charakterystyczny zapach amoniaku może sugerować zaistnienie infekcji dróg moczanowych i dolegliwości nerkowe. Odczyn moczu z kwaśnego pH na zasadowe ulega zmianie, w przypadku zakażeń bakteryjnych zmianie ulega. Natomiast z alkalicznego moczu wytrącony zostaje fosforan magnezowo-amonowy, odpowiadający za specyficzny zapach amoniaku. Należy również zwrócić szczególną uwagę na jego barwę. W przypadku gdy zobaczymy ciemny lub ciemnopomarańczowy kolor moczu, powinniśmy szybko zareagować.
Intensywny zapach moczu — profilaktyka
W momencie zauważenie u siebie niecodziennego zapachu moczu nie należy wpadać w panikę. Większość takich przypadków jest spowodowana zastosowaniem zmian w planie żywieniowym. Mogą one być powiązane z np. mniejszą tolerancją na produkty żywieniowe zawierające np. spore stężenie siarki. Jednak w przypadku, gdy taki stan utrzymuje się przez wiele dni, najlepszym rozwiązaniem jest badanie moczu. To jedno z głównych badań diagnostycznych, które mimo swojej prostoty określa, czy dane narządy funkcjonują prawidłowo, zwłaszcza nerki.
Takie badanie w wirówce, pozwala lekarzowi stwierdzić czy wśród składników morfotycznych osadu znajdują się np. erytrocyty, czy leukocyty. Badanie moczu z dużą dokładnością wykrywa także niebezpieczne grzyby, bakterie i śluz.
Śmierdzący mocz u dziecka
Wystąpienie śmierdzącej woni moczu u dziecka, która utrzymuje się przez dłuższy czas, nie należy lekceważyć. W przypadku, w którym przypomina ona zapach stęchlizny, może świadczyć o wystąpieniu schorzeń trzustki lub wątroby. Co więcej, gdy mocz posiada mysi zapach — może wykazywać chorobę o nazwie fenyloketonuria. To genetyczna choroba metaboliczna, która polega na kumulowaniu się w organizmie w nadmiarze jednego z egzogennych aminokwasów — fenyloalaniny. Zbyt duże stężenie tego aminokwasu we krwi przyczynia się do stopniowego uszkadzania układu nerwowego. Tak więc w momencie zauważenia, że śmierdzący zapach moczu u dziecka utrzymuje się przez dłuższy czas, konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem w celu postawienia diagnozy i podjęcia odpowiedniego leczenia.
Co zrobić w przypadku nieprzyjemnego zapachu moczu
W przypadku gdy nieprzyjemna woń moczu utrzymuje się przez dłuższy czas, konieczna jest konsultacja lekarska. Specjalista zleci wykonanie odpowiednich badań, dokona diagnozy i podejmie odpowiednie leczenie, które jest ściśle związane z przyczyną zmian w charakterystyce moczu.
ReklamaInfekcje bakteryjne przeważnie wymagają doustnej antybiotykoterapii, która powinna być zgodna z wynikami posiewu. W przypadku podejrzenia kwasicy ketonowej lub cukrzycy niezbędne jest wdrożenie leczenia wyrównującego zaistniałe zaburzenia.
Choroby genetyczne leczone są jedynie przez odpowiednich specjalistów-przeważnie niezbędne jest wprowadzenie planu żywieniowego eliminującego groźne dla życia aminokwasy, co przeciwdziała rozwojowi poważnych powikłań w układzie nerwowym.
Gdy świeży mocz stał się czymś okazjonalnym i nie jest spowodowany wyżej wymienionymi czynnikami, można spróbować zrezygnować z przyjmowania danego rodzaju pokarmu lub przyzwyczaić się do tego zapachu.
