Pleśniawki — czym są, kogo dotyczą, jakie są ich objawy i leczenie?

Nieprawidłowa higiena jamy ustnej może powodować ogólny dyskomfort np. na dziąsłach, nieprzyjemny zapach, a także ból. W przypadku niektórych chorób zębów czy podniebienia, objawy mogą obejmować ból gardła, a nawet ból brzucha. Aby uniknąć problemów, warto dbać o naturalną florę na błonach śluzowych. Zarówno w przypadku dzieci, jak i osób dorosłych, w obrębie jamy ustnej, w wyniku zakażenia, może pojawić się biały nalot, powodowany przez stan zapalny w jamie ustnej. Są to pleśniawki. Tak samo, jak znane nam afty, tak i w przypadku pleśniawek powstają na błonie śluzowej jamy ustnej i mogą powodować silny ból zwłaszcza u dzieci i niemowląt. Jakie są ich objawy i przyczyny powstawania pleśniawek? Jak wyglądają pleśniawki jamy ustnej? Jak wygląda leczenie pleśniawek?

Reklama

Jak wyglądają pleśniawki?

Czym właściwie są pleśniawki? Mówiąc najprościej, są to białe naloty, powstającej po wewnętrznej stronie policzków, na języku czy dziąsłach. Powodują je drożdżaki candidia albicans i świadczą o stanie zapalnym w jamie ustnej. Zakażenie może być też dokonane przez grzyby oportunistyczne np. z rodziny Histoplasma czy Blastomyces. 

Wszyscy wiemy, że należy prowadzić higienę jamy ustnej, a jeśli jej zaniechamy, mogą się pojawić dolegliwości bólowe. Pleśniawki dotyczą głównie dzieci i niemowląt, ale dotykają także dorosłych. Rozpoznać pleśniawki jest dość łatwo — przyjmują one wygląd białych, małych plamek, które mogą się kojarzyć z resztkami mleka czy twarożkiem. Zwykle, zmiany są pojedyncze, ale mogą też występować w skupiskach, występująca na całej błonie śluzowej jamy ustnej. Najczęściej spotykamy je na policzkach, podniebieniu czy języku, choć zdarzają się one także na ustach.

Pleśniawki, ściśle przylegają do błony śluzowej, nie są łatwe do usunięcia, a jeśli dojdzie do ich oderwania, miejsce po nich jest zaczerwienione, bolesne i może krwawić. 

Pleśniawki mylone są często z aftami, czyli małymi nadżerkami w jamie ustnej. I choć przyczyny powstawania mogą być tożsame tj. nieprawidłowa higiena jamy ustnej, to do zakażenia dochodzi — w przypadku pleśniawek — w wyniku ataku drożdżaków.

Przyczyny pleśniawek i objawy pleśniawki

Przyczyną pleśniawek są błędy w higienie jamy ustnej. Za najczęstszą przyczynę powstawania pleśniawek zalicza się złe szczotkowanie, noszenie aparatów dentystycznych czy protez i ich niewłaściwe czyszczenie, a także wszelkie zaburzenia odporności. Osłabienie organizmu w wyniku infekcji, długotrwała kuracja antybiotykami, a także choroby przewlekłe. To wszystko może być przyczyną.

U dzieci, niedojrzały układ odpornościowy jest bardziej narażony na ataki bakterii. Jeśli maluch zażywał antybiotyki, przyjął smoczek od osób zakażonych bakterią — może sobie nie poradzić z rozrostem grzybów. Do zakażenia może dojść np. podczas karmienia dziecka. Najczęstszymi przyczynami u niemowląt są jednak cukrzyca ciążowa, zakażenie grzybicze oraz nieprawidłowa masa urodzeniowa. 

U dorosłych, na przyczyny zakażenia mają wpływ zaburzenia mikroflory bakteryjnej organizmu. Antybiotyki, niska odporność organizmu np. w wyniku różnych chorób. Wiele osób zarażonych wirusem HIV lub cierpiących na nowotwory, może zauważyć u siebie pleśniawki. 

Reklama

Mogą się one także pojawić w wyniku różnych niedoborów, złej diety (składającej się z kwaśnych potraw, słodyczy czy cukrów prostych), a także w wyniku palenia papierosów.

Innymi przyczynami mogą być także radio i chemioterapia, niedobory odporności wrodzone, cukrzyca, niedożywienie, leczenie immunosupresyjne oraz sterydoterapia.

Jakie zatem mogą być niepokojące objawy? Oczywiście fizycznie, gdy na policzkach, podniebieniu czy języku zauważysz białe, bezkształtne plamki czy wyniosłe, biało-szare pola, zlewające się ze sobą — to ewidentny objaw.

Pleśniawki powodują ból i dyskomfort. Czasami, z powodu bólu, zwłaszcza dzieci nie mogą jeść. Jeśli masz zatem problem z jedzeniem i piciem, odczuwasz ból, trudno ci rozpoznać smak potraw i zauważysz charakterystyczne białe plamki — to najprawdopodobniej pleśniawki.

Kiedy udać się do lekarza, czyli sposób leczenia

Jak zatem wygląda samo leczenie? Czy potrzebne jest badanie mikrobiologiczne, a może leki o działaniu przeciwzapalnym? Otóż samo działanie przeciwzapalne danych leków to zbyt mało — pleśniawki to wynik powstałego już stanu zapalnego. Również nie musi dojść do badania mikrobiologicznego, gdyż objawy pleśniawek są raczej oczywiste. 

W leczeniu pleśniawek przydają się zwłaszcza leki przeciwgrzybicze tj. nystatyna. Stosuje się ją u dzieci i dorosłych. Występuje w formie zawiesiny, którą do jamy ustnej wprowadza płatek kosmetyczny. Trzeba uważać przy tym, by nie oderwać pleśniawki. Leczenie trwa zazwyczaj 2 tygodnie, ale lek należy przyjmować o 2,3 dni dłużej. 

Leczyć pleśniawki można też metronizadolem w postaci żelu stomatologicznego, doustnymi lekami (flukonazol, itrakonazol lub ketokonazol). Można też stosować różne kremy lub żele, łagodzące ból. 

Czy sprawdzą się tu również płyny do płukania jamy ustnej? Są one zalecane raczej na afty. Można jednak stosować także domowe sposoby, wspomagające leczenie, jak napary ziołowe z szałwii lub rumianku. 

Reklama

Zamiast leczyć pleśniawki, skorzystaj z profilaktyki jamy ustnej 

Pleśniawek można uniknąć, np. w wyniku odpowiedniego pędzlowania jamy ustnej i ogólnie dbania o higienę jamy ustnej. 

Należy pamiętać, aby prawidłowo czyścić nie tylko zęby, ale także język. Praktyczne wskazówki znajdziecie m.in. na stronie https://oclean.pl/jak-czyscic-jezyk/

Dorośli, chcący uniknąć pleśniawek powinni m.in. nie nosić protez w nocy, płukać usta po jedzeniu i w czasie przyjmowania leków, nie palić papierosów oraz dbać o profilaktykę dentystyczną. Oczywiście, należy także myć zęby dwa razy dziennie, spożywać jogurty z zawartością żywych bakterii i zmieniać szczoteczkę co 3 miesiące.

W przypadku dzieci pomóżmy im mechanicznie czyścić jamę ustną. Wystarczy, że na czysty palec ręki nałożymy jałowy gazik i oczyścimy buzię malucha. Pamiętaj też, aby wyparzać smoczek i butelki oraz je myć. Uważaj także podczas karmienia — najlepiej przemyć brodawkę sutkową.