Paluch koślawy, nazywany również haluksem jest nabytą deformacją stopy, która charakteryzuje się patologicznym bocznym odchyleniem palucha w stronę sąsiednich palców. Jakie są przyczyny jego występowania oraz w jaki sposób możemy leczyć tego typu deformację? Kiedy niezbędna jest operacja palucha koślawego?
ReklamaJakie są przyczyny rozwoju palucha koślawego?
Jedną z głównych przyczyn rozwoju deformacji jest noszenie źle dobranego obuwia, które zaburza naturalną biomechanikę stopy. To powoduje, że z paluchem koślawym zmagają się głównie kobiety, które częściej zakładają obuwie z wąskimi noskami lub szpilki obciążające przednią część stopy. Ponadto powstawaniu deformacji sprzyja noszenie ciasnego i niewygodnego obuwia.
Źle dobrane buty to nie jedyna przyczyna palucha koślawego. Wśród pozostałych można wymienić:
- urazy stopy, głównie w okolicy stawu MTP I,
- dnę moczanową,
- reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
- osłabione mięśnie stopy,
- mało aktywny tryb życia,
- płaskostopie,
- nadwaga i otyłość.
Według badań klinicznych najważniejszą rolę odgrywają jednak czynniki genetyczne, które odpowiadają za rozwój deformacji głównie u dzieci i młodzieży.
Objawy związane z wystąpieniem deformacji
Paluch koślawy wymaga leczenia, ale nie ze względu na kwestie estetyczne. Jego pojawienie się związane jest z wystąpieniem szeregu nieprzyjemnych dolegliwości, które obniżają komfort życia.
Dolegliwości bólowe mogą być z początku niewielkie, ale nasilają się z czasem na skutek ucisku w czasie chodzenia, a także stałego drażnienia zmienionego miejsca przez buty. Oprócz bólu pojawiają się inne nieprzyjemne dolegliwości m.in.
- obrzęk,
- przewlekłe uczucie zmęczenia stóp,
- pieczenie podeszwy stopy,
- modzele,
- nieprawidłowe napięcie mięśni łydek,
- trudności z wyprostem w stawie skokowo-goleniowym,
- stan zapalny torebki stawowej stawu środstopno-palcowego palucha.
Nieleczony paluch koślawy może przyczynić się również do wykształcenia nieprawidłowego wzorcu chodu, co jest szczególnie szkodliwe w przypadku dzieci i młodzieży.
Operacja palucha koślawego i inne metody leczenia
W przypadku łagodnych i niewielkich zmian paluch koślawy może być leczony zachowawczo. Celem takiego sposobu leczenia jest poprawa ruchomości stawu, a także zahamowanie postępu zmian degeneracyjnych.
- Fizykoterapia – często jest jednym z pierwszych etapów leczenia. W przypadku palucha koślawego zabiegi, takie jak krioterapia, ultradźwięki, laseroterapia, kąpiele wirowe oraz pole magnetyczne czasem pomagają zmniejszyć stan zapalny i ból. Należy jednak pamiętać, że aby były skuteczne, muszą być wykonywane regularnie.
- Wkładki ortopedyczne i ortezy – odciążają staw, a także stabilizują palec. Ortezy można nosić w ciągu dnia lub jedynie zakładać je na noc. Innym rozwiązaniem są wkładki ortopedyczne, które działają stabilizująco, zwiększają komfort i ułatwiają przywrócenie właściwego wzorca chodu. Oprócz ortezy i wkładek ortopedycznych, w leczeniu palucha koślawego zastosowanie znajdują peloty, poduszeczki oraz półwkładki (szczególnie zalecane osobom, u których występuje również płaskostopie poprzeczne).
- Żelowe osłony i plastry – pomagają złagodzić ból w początkowym stadium deformacji.
- Ćwiczenia – celem ich wykonywania jest zahamowanie lub opóźnienie postępu zmian, usprawnienie przewodnictwa nerwowego, a także wzmocnienie struktur budujących stopę.
Leczenie zachowawcze nie tylko pomaga zmniejszyć ból i poprawić ruchomość stawu. Jest także ważnym elementem przygotowania do operacji palucha koślawego. Jej wykonanie może być niezbędne u osób, u których występują znacznie rozwinięte zmiany w obrębie palucha, a także w innych miejscach stopy. O rodzaju wykonywanego zabiegu decyduje lekarz w zależności od przyczyny deformacji oraz stopnia jej zaawansowania.
ReklamaChoć operacja palucha koślawego często kojarzy się z czymś nieprzyjemnym, ryzykownym i uważana jest za ostateczne rozwiązanie to nie należy się jej bać. Zazwyczaj już po kilku godzinach można poruszać się o kulach, a następnego dnia po operacji pacjent opuszcza szpital w specjalnie dobranym obuwiu. Cały okres rekonwalescencji, podczas którego ważne są regularne konsultacje medyczne i rehabilitacja, trwa zazwyczaj trzy miesiące (jest to jednak kwestia indywidualna).
Więcej na temat operacji palucha koślawego pod adresem: https://www.operacjestopy.pl/zabiegi-operacyjne/operacja-haluksow-paluch-koslawy/