Paluch koślawy – przyczyny i sposoby leczenia

Paluch koślawy, nazywany również haluksem jest nabytą deformacją stopy, która charakteryzuje się patologicznym bocznym odchyleniem palucha w stronę sąsiednich palców. Jakie są przyczyny jego występowania oraz w jaki sposób możemy leczyć tego typu deformację? Kiedy niezbędna jest operacja palucha koślawego?

Reklama

Jakie są przyczyny rozwoju palucha koślawego?

Jedną z głównych przyczyn rozwoju deformacji jest noszenie źle dobranego obuwia, które zaburza naturalną biomechanikę stopy. To powoduje, że z paluchem koślawym zmagają się głównie kobiety, które częściej zakładają obuwie z wąskimi noskami lub szpilki obciążające przednią część stopy. Ponadto powstawaniu deformacji sprzyja noszenie ciasnego i niewygodnego obuwia.

Źle dobrane buty to nie jedyna przyczyna palucha koślawego. Wśród pozostałych można wymienić:

  • urazy stopy, głównie w okolicy stawu MTP I,
  • dnę moczanową,
  • reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
  • osłabione mięśnie stopy,
  • mało aktywny tryb życia,
  • płaskostopie,
  • nadwaga i otyłość.

Według badań klinicznych najważniejszą rolę odgrywają jednak czynniki genetyczne, które odpowiadają za rozwój deformacji głównie u dzieci i młodzieży. 

Objawy związane z wystąpieniem deformacji

Paluch koślawy wymaga leczenia, ale nie ze względu na kwestie estetyczne. Jego pojawienie się związane jest z wystąpieniem szeregu nieprzyjemnych dolegliwości, które obniżają komfort życia. 

Dolegliwości bólowe mogą być z początku niewielkie, ale nasilają się z czasem na skutek ucisku w czasie chodzenia, a także stałego drażnienia zmienionego miejsca przez buty. Oprócz bólu pojawiają się inne nieprzyjemne dolegliwości m.in.

  • obrzęk,
  • przewlekłe uczucie zmęczenia stóp,
  • pieczenie podeszwy stopy,
  • modzele,
  • nieprawidłowe napięcie mięśni łydek,
  • trudności z wyprostem w stawie skokowo-goleniowym,
  • stan zapalny torebki stawowej stawu środstopno-palcowego palucha.

Nieleczony paluch koślawy może przyczynić się również do wykształcenia nieprawidłowego wzorcu chodu, co jest szczególnie szkodliwe w przypadku dzieci i młodzieży.

Operacja palucha koślawego i inne metody leczenia

W przypadku łagodnych i niewielkich zmian paluch koślawy może być leczony zachowawczo. Celem takiego sposobu leczenia jest poprawa ruchomości stawu, a także zahamowanie postępu zmian degeneracyjnych.

  • Fizykoterapia – często jest jednym z pierwszych etapów leczenia. W przypadku palucha koślawego zabiegi, takie jak krioterapia, ultradźwięki, laseroterapia, kąpiele wirowe oraz pole magnetyczne czasem pomagają zmniejszyć stan zapalny i ból. Należy jednak pamiętać, że aby były skuteczne, muszą być wykonywane regularnie. 
  • Wkładki ortopedyczne i ortezy – odciążają staw, a także stabilizują palec. Ortezy można nosić w ciągu dnia lub jedynie zakładać je na noc. Innym rozwiązaniem są wkładki ortopedyczne, które działają stabilizująco, zwiększają komfort i ułatwiają przywrócenie właściwego wzorca chodu. Oprócz ortezy i wkładek ortopedycznych, w leczeniu palucha koślawego zastosowanie znajdują peloty, poduszeczki oraz półwkładki (szczególnie zalecane osobom, u których występuje również płaskostopie poprzeczne).
  • Żelowe osłony i plastry – pomagają złagodzić ból w początkowym stadium deformacji.
  • Ćwiczenia – celem ich wykonywania jest zahamowanie lub opóźnienie postępu zmian, usprawnienie przewodnictwa nerwowego, a także wzmocnienie struktur budujących stopę.  

Leczenie zachowawcze nie tylko pomaga zmniejszyć ból i poprawić ruchomość stawu. Jest także ważnym elementem przygotowania do operacji palucha koślawego. Jej wykonanie może być niezbędne u osób, u których występują znacznie rozwinięte zmiany w obrębie palucha, a także w innych miejscach stopy. O rodzaju wykonywanego zabiegu decyduje lekarz w zależności od przyczyny deformacji oraz stopnia jej zaawansowania.

Reklama

Choć operacja palucha koślawego często kojarzy się z czymś nieprzyjemnym, ryzykownym i uważana jest za ostateczne rozwiązanie to nie należy się jej bać. Zazwyczaj już po kilku godzinach można poruszać się o kulach, a następnego dnia po operacji  pacjent opuszcza szpital w specjalnie dobranym obuwiu. Cały okres rekonwalescencji, podczas którego ważne są regularne konsultacje medyczne i rehabilitacja, trwa zazwyczaj trzy miesiące (jest to jednak kwestia indywidualna).

Więcej na temat operacji palucha koślawego pod adresem: https://www.operacjestopy.pl/zabiegi-operacyjne/operacja-haluksow-paluch-koslawy/